Yatırıma Katkı Tutarının Diğer Vergi Borçlarına Mahsubu

Yazar: Mehmet Emin AKYOL*

Yaklaşım / Ocak 2022 / Sayı: 349

I- GİRİŞ

Yatırımlara sağlanan vergisel teşviklerin başında yatırımdan elde edilen kazançların indirimli oranla vergilendirilmesi gelmektedir. Söz konusu teşvik KVK’nın 32/A maddesinde düzenlenmiş olup, yatırım harcamaları üzerinden yatırıma katkı tutarı hesaplanması ve yatırıma katkı tutarına ulaşılıncaya kadar kazanca indirimli vergi oranı uygulanması esasına dayanmaktadır. Yatırıma katkı tutarının hesaplanmasında yapılan yatırım için belirlenen yatırıma katkı oranı esas alınmaktadır.

KVK’nın 32/A maddesinin ilk halinde indirimli vergi oranı uygulanmasının başlangıcı yatırımın tamamlanıp, yatırımdan kazanç elde edilmesi koşuluna bağlanmıştı. Bu düzenleme yatırım harcaması yapıldıktan sonra yatırıma katkı tutarının tamamından yararlanılması için gerekli süreyi uzatmış ve uygulamanın etkinliğini azaltıcı etki yapmıştır. Bu nedenle KVK’nın 32/A maddesinde yatırım tamamlanmadan yatırıma katkı tutarının kullanılmasını sağlayacak düzenlemeler yapılmıştır.

Bu düzenlemelerin ilki 6322 sayılı Kanun’un 39. maddesi ile KVK’nın 32/A maddesinde yapılan değişikliktir. Bu değişiklikle indirimli vergi oranının, yatırım aşamasında diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara da uygulanması sağlanmıştır(1). Yatırım aşamasında indirimli vergi oranı uygulaması, yatırımcının diğer faaliyetlerinden kazanç elde etmesi halinde söz konusudur. Ayrıca yatırım dönemindeki uygulama, yatırımın türüne göre toplam yatırıma katkı tutarının belirlenen oranı ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarı ile sınırlandırılmıştır. Bununla birlikte yatırım aşaması için bazı yatırımlar yönünden daha farklı düzenlemelerde yapılmıştır. Örneğin imalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu: 15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 01.01.2020-31.12.2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için vergi indirimi desteğinde uygulanacak yatırıma katkı oranları her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirimi tüm bölgelerde yüzde yüz oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına uygulanacak oranı yüzde yüz olmak üzere, teşvik belgesi üzerinde herhangi bir işlem yapılmaksızın uygulanabilmektedir.

Yatırıma katkı tutarının kullanılmasının uzun zaman almasının uygulamanın etkinliğini azaltmasını önlemeye yönelik bir başka düzenlemede yatırıma katkı tutarının endekslenmesine imkan tanınmasıdır. 6745 sayılı Kanun’un 66. maddesi ile KVK’nın 32/A maddesinde yapılan değişiklikle yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarının, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınması sağlanmıştır(2).

Yatırıma katkı tutarının kullanılmasının uzun zaman almasını önlemeye yönelik son düzenleme 7338 sayılı Kanunla yapılmıştır(3). Bu düzenlemeyle; yatırıma katkı tutarının % 10’luk kısmının, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilmesi imkanı getirilmiştir.

Yazıda yatırıma katkı tutarının diğer vergi borçlarına mahsubuna ilişkin düzenleme ele alınmıştır.

II- YASAL DÜZENLEME

Yazının Tamamı İçin Abone Olun