I- GİRİŞ

Çalışma hayatımızda yeni tip Koronavirüs (COVID-19) salgınının etkilerine karşı devreye alınan kısa çalışma ödeneği uygulaması ile birlikte adını sıkça duyduğumuz bir diğer uygulamada yarım ücret olmuştur. Yarım ücret, 4857 sayılı İş Kanunumuzun 40. maddesinde düzenlenmiştir. Kanunda sayılan işçi ve işverene haklı nedenle fesih hakkı veren zorlayıcı sebepler dolayısıyla çalışamayan veya çalıştırılmayan işçiye bu bekleme süresi içinde bir haftaya kadar yarım ücret ödenmesi zorunludur.

Bilindiği üzere, 4857 sayılı İş Kanunu’nda haklı fesih tanımına yer verilmemiştir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun(1) 435/II maddesinde haklı nedenle derhal fesih; “Sözleşmeyi fesheden taraftan, dürüstlük kurallarına göre hizmet ilişkisini sürdürmesi beklenemeyen bütün durum ve koşullar, haklı sebep sayılır.” hükmü ile genel olarak tanımlanmıştır.

Haklı nedenle derhal fesih sebep ve halleri, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24 ve 25. maddelerinde “Sağlık Sebepleri”, “Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Haller” ve “Zorlayıcı Sebepler” başlıkları altında tek tek sayılmıştır(2).

Haklı fesih sebepleri arasında sayılan zorlayıcı sebepler; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesinde işçi açısından “işçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa” şeklinde, işveren açısından ise aynı Kanunu’nun 25. maddesinde “işçiyi işyerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması” şeklinde hükme bağlanmıştır.

Bu yazımızda öncelikle haklı nedenle derhal fesih hakkının hukuki niteliği ve sonuçlarından kısaca bahsedilecek, daha sonra bu hallerden biri olan ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. ve 25. maddelerinde sayılan zorlayıcı sebeplerle işçiye ödenecek yarım ücrete hak kazanmada işin durmasını gerektiren ya da işçiyi çalışmaktan alıkoyacak sebebin bir haftadan fazla süreli olmasında “sürekliliğin” aranıp aranmayacağı sorusuna cevap aranacaktır.