Yazarlar: Yiğit YILDIZ*
                Özgür KARABUDAK**

E-Yaklaşım / Nisan 2022 / Sayı: 352

I- GİRİŞ

Türkiye iklim değişikliği ile mücadelede özellikle 2021 yılının ikinci yarısından itibaren atağa kalkmış durumdadır. Bu doğrultuda Temmuz 2021’de Ticaret Bakanlığı “Yeşil Mutabakat Eylem Planı”nı yayımlamıştır. 07.10.2021 tarih ve 31621 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7335 sayılı Kanun ile Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Türkiye adına 22 Nisan 2016 tarihinde imzalanan “Paris İklim Anlaşması”nın onaylanmasını uygun bulmuştur. 29.10.2021 tarih ve 31643 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 85 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın adı, “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı” olarak değiştirilmiştir. Ayrıca bahse konu Bakanlığa bağlı “İklim Değişikliği Başkanlığı” kurulmuştur.

İklim değişikliği ile mücadelede idare tarafından yapılan güncel değişiklik ise 22.02.2022 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabine toplantısı sonrasında açıklanmış ve 24.02.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 5209)” ile yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Karar hükmüne göre, rüzgar ve güneş enerjisi yatırımlarına KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti gibi mevcut desteklerin kapsamı genişletilmiş, güneş ve rüzgar enerjisinden elektrik üreten lisanssız faaliyetler kapsamındaki yatırımların dördüncü bölge desteklerinden yararlanması mümkün hale getirilmiştir. Bu çalışmada söz konusu Cumhurbaşkanı kararı ile getirilen düzenleme ile ilgili özellikli hususlara yer verilecektir. 

II- 5209 SAYILI KARAR İLE SAĞLANAN DEVLET DESTEKLERİ

Pandemi ile yavaşlayan ekonomik aktivitelerin hızlanmaya başlaması, giderek artan karbon içerikli enerji talebi, kısıtlı arzı olan fosil yakıtların fiyatını arttırmaya başlamıştır. Bu duruma küresel enerji fiyatlarında yaşanan artışlar da eklenince işletmeler, enerji maliyetlerini düşürmek adına yeni çözümler aramaya başlamışlardır. Farklı bir ifade ile arzı kısıtlı olan fosil yakıtlardan yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmeye başlamışlardır. Ülkemiz açısından ise rüzgar ve güneş enerjisi söz konusu yenilenebilir kaynakların başında gelmektedir.

24.02.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı’ndan önce güneş enerjisi yardımıyla elektrik üretimine dönük yatırımlar, devlet tarafından “Genel Teşvik” şumülünde destekleniyordu. 5209 sayılı CB kararı ile artık, lisanssız faaliyet kapsamında ve bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak şartıyla, güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi yatırımları, bölgesel teşvik kapsamına dahil edilmiş ve böylece bölgesel desteklerden yararlanabilme olanağına kavuşmuştur. Ayrıca yenilenebilir enerji üretimine yönelik yatırımlara ise hem KDV istisnası tanınmakta aynı zamanda söz konusu enerji kaynakların üretimine dönük yatırımcılara Gümrük Vergisi muafiyeti de sağlanmaktadır. Belirtilen bu hususlar ise ileriye etkili sonuçlar doğuracaktır.  Zira karar metninde “kararın yayımı tarihinde yürürlüğe gireceğine” yer verilmiştir. Farklı bir deyişle söz konusu devlet desteklerinden 24.02.2022 tarihinden sonra tanzim edilen yatırım teşvik belgeleri yararlanabilecektir.