Part-time çalışan kapıcının sigortalılığı
Sözcü Gazetesi – 10.02.2013

Bizim apartmanımızda kombi kalorifer olduğu için devamlı kapıcımız yok. Sadece akşamları çöplerimizi toplayan ve haftada bir gün merdivenlerimizi silen yandaki binada SSK’lı olarak tam gün çalışan kapıcı bizim bu işlerimizi yapıyor. Bu kişiye ayda 150 TL veriyoruz, bu bedel SSK’ya tabi mi? Tabi ise bu kişi öbür binada sigortalı olduğu için biz nasıl pirim ödeyebiliriz? Sözcü Gazetesinde açıklarsanız size çok müteşekkir kalırım, bizim gibi olan birçok bina var. Ruşen Tangünay

Bir kişi birden fazla işverene tabi olarak sigortalı çalışabiliyor. Dolayısıyla, söz konusu kapıcının başka bir binada tam gün sigortalı çalışması, sizin binanızda da sigortalı çalışmasına engel değil. Yapılması gerekenler ise şöyle;

Önce kapıcıyla kısmi süreli iş sözleşmesi yapılıp, bu sözleşmede kapıcının hangi gün, hangi saatler arasında, kaç saat çalışacağı ve ücreti saat başına belirlenip ona göre ödenmeli. Sonra binanın bulunduğu yerin bağlı olduğu SGK il veya merkez müdürlüğüne başvurarak işyeri tescili yaptırıp, her ay aylık prim ve hizmet belgesi vermek suretiyle sigortalı çalışmalarını bildirmeli.

Aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilmesi gereken prim ödeme gün sayısı, yapılan iş sözleşmesine göre ay içindeki çalışma saatleri toplamının İş Kanununa göre olağan günlük çalışma süresi olan 7,5 saate bölünerek; prime esas kazanç tutarı ise bildirilen gün sayısının karşılığı olan asgari ücret tutarından az olmamak üzere, ay içinde çalıştığı saat toplamı karşılığı ödenen ücret tutarı olarak hesaplanır. Bu şekilde yapılacak hesaplamalarda 7,5 saatin altındaki çalışmalar 1 güne tamamlanır.

SGK’’dan yüksek olan aylığın bağlanmasını talep edebilirsiniz

Ben 01.07.1934 doğumluyum.  Eşimi 16.03.2011 tarihinde kaybettim ve eşimden 768 TL (bu zamlı 2013 maaşı olup, eşim intibaktan yararlanamadı) maaş bağlandı. Kendim de eşim gibi SSK emeklisiyim. Ancak ben 28.01.1946 tarihinde vefat eden babamdan, evlendiğim 28.03.1966 tarihine kadar yetim maşı aldım. Babam Emekli Sandığına tabi olduğundan eşimin maaşından vazgeçip babamın maaşını alabileceğimi biliyorum ama ne kadar alacağımı bilmiyorum. Kârlı mı olurum, zararlı mı? Şerare Tanrıseven

SGK’ya yazılı olarak başvurup, babanızdan bağlanması gereken yetim aylığı ile eşinizden bağlanmış olan dul aylığının karşılaştırılarak, babanızdan bağlanması gereken aylığın yüksek olması halinde, eşinizden bağlanan aylığın kesilerek babanızdan aylık bağlanmasını talep edebilirsiniz. 

Doğum borçlanması emeklilik tarihimi öne alır mı?

01.11.1989 ilk sigortaya giriş tarihim. 6440 prim günüm var. 25.06.1996 tarihinde bir doğum yaptım. Emeklilik tarihim 24.07.2014 olarak gözüküyor. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Yapabilirsem emeklilik tarihimi öne alır mı? Bu durum da ne yapmam gerekir? Selda Tuğdar

İlk defa sigortalı olduğunuz tarihten sonra doğum yaptığınızdan, doğumdan sonraki iki yıllık süre içinde çalışmadığınız süreleri borçlanabilirsiniz. Ancak doğum borçlanması emeklilik tarihinizi öne almaz, prim günü kazandırır. Sizin de prim gününe ihtiyacınız olmadığından, doğum borçlanması yapmanıza gerek yok. 

Yaştan emeklilik için 58 yaş şartına tabisiniz

Sözcü gazetesinde bizleri bilgilendirdiğiniz için size ve gazetenize teşekkür ediyorum.
27.07.1971 doğumluyum. 01.05.1998’den 29.12.2009 tarihine kadar kesintisiz olarak 11 yıl 7 ay 23 gün SSK’lı olarak çalıştım. Sonra herhangi bir işte çalışmadım. 4299 toplam pirim günüm bulunmaktadır. Sanıyorum 20 yıl, 5975 pirim günü ve 54 yaş şartına tabiyim. Pirim ödemeden ve herhangi bir işte çalışmadan 01.05.2013 tarihinde 15 yılı dolduracağımdan 54 yaşında yaş haddinden emekli olabilir miyim? İşe başladığım 01.05.1998 tarihinden itibaren 20 yıl şartı için aralıklı olarak 1676 gün pirim ödemek koşuluyla 2018 yılında emekliliği hak edip 54 yaşını doldurmayı bekleyebilir miyim? 15 ve 20 yıl çalışma koşulu kesintisiz olarak mı kabul edilmekte yoksa ilk işe başlama tarihinden itibaren geçen süremi dikkate alınmaktadır? Sibel Arıkan

4/a (SSK) statüsünden emeklilik için sandığınız gibi 20 yıl, 5975 prim günü ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Eksik prim gününüzü, 20 yıllık sigortalılık süresi içinde değil 54 yaşınızı dolduracağınız tarihe kadar da tamamlayabilirsiniz. Ancak eksik gün hesabınızda çelişki var.

15 yıllık sigortalılık süresi ve 50 yaşınızı 24.11.2011 tarihinden sonra doldurmuş olacağınızdan, yaştan emeklilik için 58 yaş şartına tabisiniz. Bundan sonra prim ödemeden 58 yaşınızı doldurduğunuzda yaştan emekli olabilirsiniz. 15 ve 20 yıllık sigortalılık süreleri kesintisiz prim ödenen süre olarak değil, bir gün prim ödenmiş olsa da ilk defa sigortalı olunan tarihten itibaren geçen süre olarak hesaplanıyor.

Gün dolmuyor, askerlik dışında borçlanma yapabilir miyiz?

23.05.1997 tarihinde sigortalı olarak işe başlattığımız evladımızı 07.03.2000 tarihinde kaybettik. Toplam 83 gün sigorta günü bulunmakta olup, askerliğini borçlandığımız takdirde 900 günü dolduramıyoruz. Bunun dışında bir borçlanma yapıp yapamayacağımız hususunda bizi bilgilendirirseniz, sevinirim. Topluma yaptığınız bilgilendirme için size sonsuz teşekkürlerimizi sunarım. Mustafa Çoban

Başınız sağ olsun. Maalesef size işinize yarayacak bir yanıt veremiyorum. Askerlik dışında, varsa yurtdışı çalışma süreleri borçlanılabilinir ancak.  Bu da yoksa maalesef yapılabilecek bir şey yok.

2000 ve sonrası emekli olanlar için de intibak gerekiyor

2001 Aralık ayında en üst göstergeden (15175) yüzde 76 aylık bağlanma oranıyla emekli oldum. Gün sayım 11450, maaşım ek ödeme dahil 1.582 TL. İntibak yasasıyla 2000 öncesi aynı gün sayısı aynı göstergede bir emeklinin maaşının benden yaklaşık 150 TL yüksek olduğunu intibak tablolarında görüyorum. 2000 yılından sonra yaklaşık 2 yıl yüksek matrahtan prim ödemiş olmama rağmen bu nasıl oluyor, ne yapabilirim? Hüseyin Özcan

İntibak uygulamasıyla, 2000 öncesi SSK emeklilerinin yeniden hesaplanan 1999 Aralık ayı aylıkları, 2000 yılından 2008 yılına kadar geçen her yılın gelişme hızının yüzde 75’i kadar artırıldı. Diğer bir deyişle 2000-2008 yıllarının gelişme hızından yüzde 75 oranında pay aldılar. Sizin gibi 2000 sonrasında emekli olanlar ise hangi yılda emekli olmuşlarsa, kısmi aylıkları o yıla kadar gelişme hızından yüzde 100 oranında pay aldı. Örneğin, siz sadece 2000 yılının gelişme hızının yüzde 100’ünden yararlandınız. 2001-2007 dönemi için emekli aylığınıza gelişme hızından pay verilmedi. Bu da tabi ki sizin gibi yeni mağdurlar yarattı.

Yapabileceğiniz bir şey maalesef yok. Ancak kamuoyu oluşturup, hükümet üzerinde bir baskı yaratılması halinde yeni bir intibak yasası gündeme getirilebilir.

Eşime ve kızıma hangi oranda aylık bağlanır?

Ben Emekli Sandığından emekli devlet memuruyum. Vefatımdan sonra; Emekli Sandığından emekli eşim, SSK’dan emekli hiç evlenmemiş bekâr kızım benden ne oranda aylık alırlar? Tarık C. Güven

Allah geçinden versin vefatınız halinde emekli aylığınızın; Emekli Sandığından emekli olan eşinize yüzde 50’si, SSK emeklisi bekâr kızınıza yüzde 30’u bağlanır.