Çeyiz parasını beş yıl içinde almayanın hakkı düşüyor

Sözcü Gazetesi – 03.02.2013

Gazetedeki köşenizi ilgiyle okuyorum ve öğrenmiş olduğumuz bu bilgilerin bir kısmını kesiyor, lazım olan insanlara o kesmiş olduğum kupürleri veriyorum ve ön bilgileri sizin sayenizde öğrenmiş bulunuyoruz. Bunun için size ben şahsım adına çok teşekkür ederim. Yardımlarınızdan dolayı bu vatandaşlarda sanıyorum size çok minnettar kalacaktır. Çünkü bu konular o kadar geniş ki bilmek mümkün değil, ama sizin gibi değerli uzmanlar sayenizde öğrenmiş bulunuyoruz.

Benim sorunum şu; biz eşimle 25.08.2007 tarihinde evlendik. Evlendiğimizde eşim hem annesini hem babasını kaybetmiş durumda idi, bize yol gösteren olmadığı için evlenme ödeneği veya halk arasında çeyiz parası olarak bilinen evlenme yardımını almadık. Şimdi bu konuları sizin gibi değerli insanlar gazetede yazınca veya televizyondan öğreniyoruz. Aradan 5,5 yıl gibi bir süre geçti, ben bu konu ile ilgili Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaatta bulunsam, bu parayı alabilir miyim yoksa zamanaşımına uğramış mıdır? 

Evlenme ödeneğinin (çeyiz parasının) evlenme tarihinden itibaren beş yıl içinde istenmesi gerekiyor. Beş yıl içinde istenmeyen evlenme ödeneği zamanaşımına uğruyor ve ödenmiyor. Maalesef beş yıllık hak düşürücü süreyi geçirmişsiniz. Bu nedenle evlenme ödeneği ödenmez.

Boşlukların primini toptan ödeyip emekli olabilir miyim?

Tarafsız Sözcü Gazetesi abonesiyim, devamlı yazınızı okuyorum, gerçekten herkesin anlayacağı şekilde detaylı cevaplar veriyorsunuz. SSK primleri için maalesef zamanında ilgisiz kaldım ve çok pişmanım. Doğum tarihim 01.01.1965, işe giriş tarihim 01.10.1982, gün sayım 210 ve şu anda 1 aydır sigortalıyım. 3600 veya 5700 günle ne zaman emekli olabilirim? Bir çocuğum var, kısa dönem 3 ay askerlik yaptım ve evliyim. Bu durumda kaç gün prim ödeyerek boşluğu doldurabilirim, ne zaman maaş alabilirim? İleride bir af çıkma durumu var mı, yani tüm boşlukları doldurarak ve primleri toptan ödeyerek emekli olma umudum olabilir mi? 

Boşlukların primini toptan ödeyerek emekli olma umudu taşımamanızı öneririm. Zira böyle bir imkân ne şu anda var, ne de gelecek için böyle bir ihtimal var. Sadece üç aylık askerlik sürenizi borçlanabilirsiniz.

4/a (SSK) statüsünden normal emeklilik için 5150 gün prim ödemiş, yaştan emeklilik için ise prim gününüzü 3600 güne tamamlayıp 60 yaşınızı doldurmuş olmanız gerekiyor.

Bu durumda emeklilik planlamanızı 3600 günden emekli olmak üzere yapmalısınız. En az son 1260 günü 4/a (SSK) kapsamında olmak üzere, eksik prim gününüz için isteğe bağlı sigortalı olarak da prim ödeyebilirsiniz.

Yurtdışı borçlanmasıyla emekli olan 6 ay Türkiye’de kalmayınca sağlık hizmeti alamaz mı?

Yurtdışı borçlanması yaparak emekli oldum ve ilk maaşımı da aldım fakat sağlıktan ancak 6 ay Türkiye’de kaldığım zaman yararlanacağımı söylediler, şok oldum. Beni bu konuda kimse bilgilendirmedi. Şimdi size soruyorum, ben şimdi hasta olursam ne yapacağım, özel hastanelere gidecek kadarda maddi durumum yok, lütfen beni aydınlatır mısınız?

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile bu Kanundan önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik Kanunlarına göre gelir veya aylık alan kişiler, gelir veya aylık almaya hak kazandıkları tarihten itibaren ayrıca bildirime gerek olmaksızın genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilmiş sayılıyorlar. Bunların sağlık hizmetinden yararlanmaları için ayrıca bir staj (bekleme) süresi aranmıyor. Siz de yurtdışı borçlanması yaparak da olsa emekli olmuşsunuz ve aylık almaya başlamışsınız. Bu durumda sağlık hizmeti almanızda herhangi bir engel veya bekleme süresi olmamalı.

Size 6 ay Türkiye’de kaldığınız zaman sağlık hizmetinden yararlanabileceğiniz kim söyledi bilemiyorum ama bir yanlış anlaşılma olmalı.

Malulen emeklilik için üç şart aranıyor

11.05.1963 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1981. Bağ-Kur ve SSK olarak toplamda 1200 prim günüm var. Kanser hastasıyım, yüzde 100 iş göremezlik raporum var. Nasıl emekli olabilirim? 

Öncelikle geçmiş olsun, Allah şifasını versin.

Malullük aylığı bağlanması için en az 10 yıllık sigortalılık süresi ve 1800 gün prim ödemesi, çalışma gücündeki yüzde 60 veya üzerindeki kayıp oranının da ilk defa sigortalı olunan tarihten sonra meydana gelmiş olması gerekiyor.

Sigortalılık süreniz 10 yıldan fazla, yüzde 60’ın üzerindeki çalışma gücü kayıp oranı, ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten sonra oluşmuş ise prim gününüzü 1800 güne tamamladığınızda malulen emekli olabilirsiniz.

Çalışma günündeki kayıp oranı (yani malullük) ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten önce ise özürlü indirimi ile emeklilik için 3600 gün prim ödemiş olmanız gerekiyor.

48 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olursunuz

Mart 1989’da SSK başlangıcım ve 1200 gün ödenmiş primim var. 27.10.1994 tarihinde Emekli Sandığına geçip öğretmenliğe başladım. Hizmetlerimi birleştirirsem ne zaman emekli olabilirim? 

İntibakınızın yapılması için zaten hizmet birleştirmesi yapmak zorundasınız. Ayrıca hizmet birleştirmesi size 20 yıl fiili hizmet süresi ve 48 yaş şartıyla emekli olma avantajı sağlıyor. Hizmet birleştirmesiyle birlikte 20 yıl fiili hizmet süresini tamamlamış oluyorsunuz. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. 48 yaşınızı doldurduysanız istediğiniz zaman, doldurmadıysanız 48 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekliliğe hak kazanırsınız.