TÜM YÖNLERİYLE EMEKLİLİK
ÖNSÖZ.................................................................................................. 33
TABLOLAR LİSTESİ................................................................................ 9
FORMLAR LİSTESİ............................................................................... 11
DİLEKÇE ÖRNEKLERİ LİSTESİ............................................................. 13
BİRİNCİ BÖLÜM
SOSYAL GÜVENLİK KAVRAMI VE SOSYAL GÜVENLİĞİN TARİHSEL GELİŞİMİ
I. SOSYAL GÜVENLİK........................................................................... 37
A. SOSYAL GÜVENLİK KAVRAMI........................................................ 37
1. Sosyal Güvenliğin Tanımı.......................................................... 38
2. Sosyal Güvenliğin Hedefleri ve Amaçları................................... 39
3. Sosyal Güvenliğin Araçları........................................................ 39
a. Sosyal Yardımlar ve Sosyal Hizmetler.................................... 40
b. Sosyal Sigortalar.................................................................... 40
B. SOSYAL GÜVENLİK VE SOSYAL RİSKLER..................................... 41
1. Sosyal Riskler............................................................................ 41
2. Sosyal Risklerin Sınıflandırılması.............................................. 41
II. SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMLERİNİN DOĞUŞU VE TARİHSEL GELİŞİMİ 42
A. DÜNYADA SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 42
1. Geleneksel Koruma Teknikleri................................................... 42
2. Çağdaş Sosyal Güvenlik Sistemlerinin Genel Gelişimi.............. 43
B. TÜRKİYE’DE SOSYAL GÜVENLİĞİN TARİHSEL GELİŞİMİ................. 44
1. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi................................................. 44
2. Cumhuriyet Dönemi................................................................... 45
C. TÜRKİYE’DE SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNİN TÜRLERİ.................. 48
1. Primli Sosyal Güvenlik Kurumları.............................................. 48
2. Primsiz Sosyal Güvenlik Sistemi İçinde Yer Alan Kurum ve Kuruluşlar 48
İKİNCİ BÖLÜM
4/A KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN EMEKLİLİĞİ (SSK ŞARTLARINDAN EMEKLİLİK)
I. GENEL OLARAK................................................................................ 51
II. YAŞLILIK SİGORTASINDAN EMEKLİLİK........................................... 51
A. YAŞLILIK SİGORTASINDAN SAĞLANAN YARDIMLAR...................... 52
B. YAŞLILIK SİGORTASINDAN YARARLANMA ŞARTLARI.................... 52
1. Sigortalılık Süresinin Başlangıcının Belirlenmesi...................... 53
a. 18 Yaş Öncesi Sigortalılık....................................................... 54
b. Çıraklar İçin Sigortalılığın Başlangıcı..................................... 56
c. Hizmet Birleştirmesinde Sigortalılığın Başlangıcı................... 57
d. Askerlik-Yurtdışı ve Diğer Borçlanmalarda Sigortalılığın Başlangıcı 57
e. İtibarı Hizmet Süresi ve Sigortalılığın Başlangıcı.................... 59
f. Sicilsiz Tahakkuklar................................................................ 59
2. Yaşlılık Aylığında Sigortalılık Süresi, Yaş ve Prim Gün Sayı...... 71
a. Sigortalının Yaşının Tespiti.................................................... 71
b. Yaş, Prim Gün Sayısı ve Sigortalılık Şartları........................... 73
3. Yaşlılık Sigortasından Özel Emeklilik Koşulları......................... 93
a. Malul Sigortalılar.................................................................... 93
b. Sakat Sigortalılar (Sakatlık Vergi İndiriminden Yararlananlar) 96
c. Yeraltı Maden İşyerlerinde Çalışanlar.................................... 100
d. Erken Yaşlananların Emeklilik Şartları.................................. 102
e. İtibari Hizmet Süreleri ve Emeklilik....................................... 102
4. İşten Ayrılma............................................................................ 111
III. EMEKLİLİĞE HAZIRLIK.................................................................. 115
A. BİRDEN ÇOK SOSYAL GÜVENLİK SİCİL NUMARASININ BİRLEŞTİRİLMESİ (İPTAL- İPKA) 116
B. SOSYAL GÜVENLİK SİCİL NUMARASINA HATALI TANIMLANAN İSİM, SOY İSİM, ANNE-BABA ADI, DOĞUM YERİ-TARİHİ, TC KİMLİK NUMARASI DÜZELTME TALEBİ................ 117
C. HİZMET CETVELLERİNDE GÖRÜNMEYEN GÜN VE KAZANÇLARIN TESPİTİ 119
D. FARKLI SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINDA GEÇEN HİZMETLERİN BİRLEŞTİRİLMESİ 120
E. HİZMET ÇAKIŞMALARINA İLİŞKİN MAHSUPLAŞMA....................... 121
F. 4/B SİGORTALILIĞININ SONLANDIRILMASI VE VARSA PRİM BORÇLARININ ÖDENMESİ 125
IV. AYLIK BAŞVURUSU....................................................................... 126
A. SİGORTALI VEYA VEKİLİN MÜRACAATI........................................ 127
B. BAŞVURU TARİHİ......................................................................... 129
V. YAŞLILIK AYLIĞININ HESAPLANMASI............................................ 131
A. YAŞLILIK AYLIĞI ORANI................................................................ 132
1. 2008 Yılı Ekim Ayı Başından Önce Sigortalı Olup, 2008 Yılı Ekim Ayı Başından Sonrası Tahsis Talebinde Bulunan Sigortalılar.................................................................. 132
a. 2008/ Ekim (Hariç) Öncesi Kısmi Aylığın (A) Hesabı.............. 133
b. 2008 Yılı Ekim Ayı Başı Sonrası Kısmi Aylığın (B) Hesabı..... 134
c. Kısmi Aylıkların Birleştirilmesi.............................................. 135
B. YAŞLILIK AYLIĞININ BAŞLANGICI................................................. 136
VI. YAŞLILIK AYLIĞININ ÖDENMESİ, HACZİ VE AYLIĞA İTİRAZ......... 138
A. AVANS ÖDENMESİ...................................................................... 138
B. YAŞLILIK AYLIĞININ ÖDENME ZAMANI......................................... 138
C. PEŞİN ÖDENEN AYLIKLAR GERİ ALINMAZ................................... 140
D. YAŞLILIK AYLIĞININ HACZİ........................................................... 140
E. YAŞLILIK AYLIĞINI BİLDİRİMİ VE İTİRAZ........................................ 142
F. KURUMUN AYLIK TALEBİNİ REDDETMESİ.................................... 143
VII. YAŞLILIK AYLIĞI ALANLARIN YENİDEN ÇALIŞMASI.................... 144
A. YAŞLILIK AYLIĞININ KESİLMESİ VE YENİDEN BAĞLANMASI........ 144
1. İlgililerin Kasıt veya Kusurlu Davranışlarından Doğan Yersiz Ödemeler 146
2. Kurum Hatalı İşlemlerinden Doğan Yersiz Ödemeler................ 147
B. YAŞLILIK AYLIĞI ALIRKEN ÇALIŞMA............................................. 151
1. Kuruma Başvuru...................................................................... 151
2. Sosyal Güvenlik Destek Primi Ödemek.................................... 154
3. SGDP Ödenen Süreler Sigortalılık Süresinden Sayılmaz.......... 155
4. Sigortalının Tercih Hakkını Kullanması.................................... 156
5. Uygulama İle İlgili Sorunlar ve Yargı Kararları......................... 157
VIII. GELİR VE AYLIKLARIN BİRLEŞMESİ........................................... 162
IX. YAŞLILIK SİGORTASINDAN TOPTAN ÖDEME................................ 163
A. YAŞLILIK TOPTAN ÖDEMESİ........................................................ 163
B. HİZMET İHYASI............................................................................. 164
C. EVLENME TOPTAN ÖDEMESİ...................................................... 165
D. EMEKLİ OLMADAN KIDEM TAZMİNATI ALMAK............................. 165
1. Kıdem Tazminatı...................................................................... 166
2. Kimler Kıdem Tazminatı Alabilir.............................................. 166
X. MALULLÜK SİGORTASI.................................................................. 170
A. MALUL SAYILMAK........................................................................ 170
B. ÇALIŞMAYA BAŞLADIKTAN SONRA MALUL OLMAK..................... 172
C. MALULLÜK DURUMUNUN TESPİTİ................................................ 174
D. MALULLÜK AYLIĞINA HAK KAZANMA KOŞULLARI....................... 174
E. MALULLÜK AYLIĞINA MÜRACAAT................................................ 176
F. KONTROL MUAYENESİ................................................................. 178
G. MALULLÜK AYLIĞI ALIRKEN ÇALIŞMAK....................................... 179
1. Malullük Aylığının 2008/Ekim Ayı Başından Önce Bağlanması. 181
a. 506 Sayılı Kanun Kapsamında Malullük Aylığı Almakta İken 2008/Ekim Ayı Başından Sonra Çalışmaya Başlayanlar (Eski SSK Emeklileri)......................................... 181
b. 1479 Sayılı Kanun Kapsamında Malullük Aylığı Almakta İken 2008/Ekim Ayı Başından Sonra Çalışmaya Başlayanlar (Eski Bağ-Kur Emeklileri)................................... 181
c. 2926 Sayılı Kanun Kapsamında Malullük Aylığı Almakta İken 2008/Ekim Ayı Başından Sonra Çalışmaya Başlayanlar (Eski Tarım Bağ-Kur Emeklileri)........ 181
d. 2925 Sayılı Kanun Kapsamında Malullük Aylığı Almakta İken 2008/Ekim Ayı Başından Sonra Çalışmaya Başlayanlar (Eski Tarım SSK Emeklileri).............. 182
2. Malullük Aylığının 2008/Ekim Ayı Başından Sonra Bağlanması 182
a. 4/a Sigortalık Türünden Malullük Aylığı Alanlar.................... 182
b. 4/b Sigortalık Türünden Malullük Aylığı Alanlar.................... 182
3. 2008/Ekim Ayı Başından Sonra Sigortalı Olup 5510 Sayılı Kanuna Göre Malullük Aylığı Bağlanması................................................................................................. 183
a. 4/a Sigortalık Türünden Malullük Aylığı Alanlar.................... 183
b. 4/b Sigortalık Türünden Malullük Aylığı Alanlar.................... 183
XI. ÖLÜM SİGORTASI.......................................................................... 183
A. ÖLÜM AYLIĞI BAĞLAMA ŞARTLARI.............................................. 185
1. Belirli Bir Süre Prim Ödenme Şartı.......................................... 189
2. Malullük Yaşlılık Aylığı Almakta İken Ölenler........................... 190
3. Aylık Bağlama İşlemleri Devam Edenlerin Ölümü.................... 190
B. DUL EŞE AYLIK BAĞLANMASI..................................................... 190
C. ÇOCUKLARA AYLIK BAĞLANMASI................................................ 191
1. Erkek Çocuklara Aylık Bağlanması........................................... 191
2. Kız Çocuklara Aylık Bağlanması............................................... 193
3. Kız Çocuklarına Evlilik Toptan Ödemesi.................................. 194
4. Çocuklar İçin Diğer Hükümler.................................................. 195
D. VELİ VASİ VE VEKİLLERE AYLIK ÖDENMESİ............................... 195
E. ANA VE BABAYA ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANMASI.............................. 195
F. ÖLÜM AYLIĞININ HESAPLANMASI VE HAK SAHİPLERİNE DAĞITILMASI 197
1. Eşe Bağlanacak Aylığın Oranı.................................................. 197
2. Çocuklara Bağlanan Aylıkların Oranı........................................ 197
3. Ana ve Babaya Bağlanan Aylıkların Oranı................................. 197
G. ÖLÜM AYLIĞININ BAŞLANGICI, KESİLMESİ VE YENİDEN BAĞLANMASI 198
H. İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI SİGORTASINDAN ÖLÜM GELİRİ BAĞLANMASI 200
1. Eş ve Çocuklara Ölüm Geliri Bağlanması................................. 200
2. Ana ve Babaya Ölüm Geliri Bağlanması................................... 203
I. ÖLÜM GELİRİ VE ÖLÜM AYLIĞININ BİRLEŞMESİ............................ 203
J. CENAZE MASRAFI ÖDENMESİ..................................................... 203
XII. SGK’DA İSTEĞE BAĞLI SİGORTA................................................. 204
A. İSTEĞE BAĞLI SİGORTAYA GİRİŞ ŞARTLARI................................ 204
B. İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIK BAŞVURUSU.................................. 205
C. İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIĞIN BAŞLANGICI................................ 206
D. İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIĞIN SONA ERMESİ............................ 206
E. İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMLERİNİN HESABI VE ÖDENMESİ.... 207
F. İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIK SÜRELERİNİN STATÜSÜ.................. 208
XIII. AYLIK VE GELİRLERİN BİRLEŞMESİ........................................... 208
A. 5510 SAYILI KANUNA GÖRE BAĞLANAN GELİR VE AYLIKLARIN BİRLEŞMESİ 209
1. Aylıkların Birleşmesi................................................................ 209
2. Gelirlerin Birleşmesi................................................................ 211
3. Aylık ve Gelirlerin Birleşmesi................................................... 212
B. 5510 SAYILI KANUNUN YÜRÜRLÜK TARİHİNDEN ÖNCE BİR DOSYADAN GELİR VE AYLIK ALANLAR 214
1. Kanunun Yürürlük Tarihinden Önce Bir Dosyadan Gelir ve Aylık Almakta İken, 5510 Sayılı Kanuna Göre Yeni Bir Dosyadan Gelir veya Aylığa Hak Kazananlar................ 214
2. 5510 Sayılı Kanunun Yürürlük Tarihinden Önce Bir Dosyadan Gelir ve Aylık Almakta İken, 506, 1479, 2925 ve 2926 Sayılı Kanunlara Göre Yeni Bir Dosyadan Gelir ve Aylığa Hak Kazanılması 216
3. 5510 Sayılı Kanunun Yürürlük Tarihinden Önce Bir Dosyadan Gelir/Aylık Almakta İken, 5510 Sayılı Kanuna Göre Birden Fazla Dosyadan Gelir/Aylığa Hak Kazananlar......... 217
4. 5510 Sayılı Kanunun Yürürlük Tarihinden Önce Birden Fazla Dosyadan Gelir/Aylık Almakta İken Kanunun Yürürlük Tarihinden Sonra Yeni Bir Dosyadan Gelir/Aylığa Hak Kazananlar 220
C. GELİR VE AYLIKLARIN DÜZELTİLMESİ, YÜKSELTİLMESİ VE ALT SINIRI 225
1. Gelir ve Aylıkların Düzeltilmesi................................................ 225
2. Gelir ve Aylıkların Yükseltilmesi.............................................. 225
3. Gelir ve Aylıkların Alt Sınırı...................................................... 225
D. GELİR VE AYLIK BAĞLANMAYACAK HALLER............................... 226
E. YOKLAMA İŞLEMLERİ.................................................................. 227
1. Yoklama İşlemlerinin Amacı.................................................... 227
2. Yoklama İşlemlerinin Kapsamı................................................. 227
3. Yoklama Yapılması ve Yoklama Yöntemleri............................. 228
4. Yoklama Yetkisi....................................................................... 228
5. Kontrol Muayenesi................................................................... 229
6. Yersiz Ödemelerin Geri Alınması............................................. 230
IX. KIDEM TAZMİNATI ALINMASI........................................................ 232
A. KIDEM TAZMİNATI KAVRAMI........................................................ 233
B. KIDEM TAZMİNATI KİMLERE ÖDENİR........................................... 234
C. KIDEM TAZMİNATI KANUN TASLAKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ 235
1. Kıdem Tazminatı Fonu Kanun Tasarısı Taslağına Göre Kıdem Tazminatı Hakkı Ve Tazminat Miktarı Hakkında Değerlendirme........................................................... 236
2. Kıdem Tazminatının İşçinin Bireysel Hesabına Yatırılması Hakkında Kanun Taslağına Göre Kıdem Tazminatı Hakkı Ve Tazminat Miktarı Hakkında Değerlendirme.. 239
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
4/B KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN EMEKLİLİĞİ (BAĞ-KUR ŞARTLARINDAN EMEKLİLİK)
I. GENEL OLARAK............................................................................... 245
II. 4/B ŞARLARINDAN EMEKLİLİK....................................................... 245
A. 1 MAYIS 2008 TARİHİNDEN ÖNCE SİGORTALI OLANLAR............... 245
1. Yaşlılık Sigortasından Yararlanma Şartları............................... 246
a. Yazılı Talepte Bulunmak....................................................... 246
b. Prim ve Prime İlişkin Her Türlü Borçların Ödenmiş Olması.. 248
c. Yaş ve Prim Ödeme Süresi................................................... 249
2. Kadın Sigortalıların Kademe Durumu....................................... 251
3. Erkek Sigortalıların Kademe Durumu....................................... 253
4. 4/b Kapsamındaki Sigortalıların Kısmi Emeklilik Durumu........ 256
B. 30 NİSAN 2008 TARİHİNDEN SONRA SİGORTALI OLANLAR........... 261
C. YAŞLILIK AYLIĞININ KESİLMESİ................................................... 263
D. YAŞLILIK AYLIĞININ ÖDENMESİ................................................... 264
E. YAŞLILIK AYLIĞININ BİLDİRİMİ VE İTİRAZ...................................... 265
F. YAŞLILIK SİGORTASINDAN TOPTAN ÖDEME VE HİZMET İHYASI.. 265
G. YAŞLILIK AYLIĞI ALIRKEN ÇALIŞMAK.......................................... 266
1. 4/b Kapsamında Yaşlılık Aylığı Alırken Çalışmak..................... 266
2. 4/a veya 4/c ya da Banka ve Borsa Sandıkları Kapsamında Yaşlılık Aylığı Alırken Ticari Faaliyette Bulunmak................................................................................................. 269
III. 4/b KAPSAMINDAN MALULLÜK AYLIĞI BAĞLANMASI................... 272
A. 4/B KAPSAMINDA MALULLÜK AYLIĞI BAĞLANANLARIN ÇALIŞMAYA BAŞLAMASI 272
B. MALULLÜK AYLIĞININ 1 EKİM 2008 TARİHİNDEN ÖNCE BAĞLANMASI... 272
1. 506 Sayılı Kanun Kapsamında Malullük Aylığı Almakta İken 1 Ekim 2008 Tarihinden Sonra Çalışmaya Başlayanlar (Eski SSK Emeklileri)............................................. 272
2. 1479 Sayılı Kanun Kapsamında Malullük Aylığı Almakta İken 01.10.2008 Tarihinden Sonra Çalışmaya Başlayanlar (Eski Bağ-Kur Emeklileri)....................................... 273
3. 2926 Sayılı Kanun Kapsamında Malullük Aylığı Almakta İken 1 Ekim 2008 Tarihinden Sonra Çalışmaya Başlayanlar (Eski Tarım Bağ-Kur Emeklileri.............................. 273
4. 2925 Sayılı Kanun Kapsamında Malullük Aylığı Almakta İken 1 Ekim 2008 Tarihinden Sonra Çalışmaya Başlayanlar (Eski Tarım SSK Emeklileri)................................... 273
C. MALULLÜK AYLIĞININ 1 EKİM 2008 TARİHİNDEN SONRA BAĞLANMASI 274
1. 4/a Sigortalık Türünden Malullük Aylığı Alanlar....................... 274
2. 4/b Sigortalık Türünden Malullük Aylığı Alanlar....................... 274
D. 1 EKİM 2008 TARİHİNDEN SONRA SİGORTALI OLUP 5510 SAYILI KANUNA GÖRE MALULLÜK AYLIĞI BAĞLANMASI................................................................................ 274
1. 4/a Sigortalık Türünden Malullük Aylığı Alanlar....................... 274
2. 4/b Sigortalık Türünden Malullük Aylığı Alanlar....................... 275
IV. 4/B KAPSAMINDAN ÖZEL KOŞULLARLA EMEKLİLİK..................... 275
A. İŞE BAŞLAMADAN ÖNCE MALUL OLAN 4/B KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN EMEKLİLİĞİ 275
B. ÇALIŞMA GÜCÜ KAYIP ORANI %40 İLA %59 ARASI OLAN 4/B SİGORTALILARININ EMEKLİLİĞİ 277
V. 4/B KAPSAMINDAN ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANMASI............................ 278
VI. KURUMUN RÜCU HAKKI................................................................. 281
VII. AYLIK BAĞLAMA İŞLEMLERİNDE YAŞIN TESPİTİ........................ 282
VIII. SİGORTA YARDIMLARI HACZEDİLEMEZ...................................... 283
IX. YETKİLİ MAHKEME VE ZAMAN AŞIMI........................................... 284
X. TAM YILIN TANIMI.......................................................................... 285
XI. SAĞLIK YARDIMLARI..................................................................... 286
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TARIM SİGORTALILARININ EMEKLİLİĞİ (TARIM SSK EMEKLİLİĞİ)
I. 2925 SAYILI TARIM SİGORTASI KANUNU (1 Mayıs 2008 Öncesi)...... 289
A. GENEL HÜKÜMLER...................................................................... 289
1. Sigortalı Sayılanlar.................................................................. 289
2. Sigortalı Sayılmayanlar............................................................ 289
3. Sigortalılığın Başlaması ve Sona Ermesi................................. 290
4. Prim Oranı Ve Primlerin Ödenmesi.......................................... 290
B. MALULLÜK YAŞLILIK VE ÖLÜM AYLIĞI HÜKÜMLERİ..................... 291
1. Tarım Sigortasında Yaşlılık Aylığı............................................ 291
a. Yaşlılık Aylığına Hak Kazanma Koşulları............................... 291
b. Tarım İşçisi Kadın Sigortalıların Emekliliği........................... 292
c. Tarım İşçisi Erkek Sigortalıların Emekliliği........................... 294
d. Yaşlılık Aylığı İle İlgili Diğer Hükümler................................. 296
2. Tarım Sigortasında Malullük Aylığı.......................................... 298
3. Tarım Sigortasında Ölüm Aylığı............................................... 298
4. Hizmet Birleştirmeleri.............................................................. 298
II. 2926 SAYILI TARIM SİGORTASI KANUNU (1 Mayıs 2008 Öncesi)..... 299
A. GENEL HÜKÜMLER...................................................................... 299
1. Sigortalı Sayılanlar.................................................................. 299
2. Sigortalı Sayılmayanlar............................................................ 301
3. Sigortalılığın Başlangıcının Zorunlu Oluşu.............................. 302
4. Sigortalılığın Sona Ermesi....................................................... 302
B. TARIM BAĞ-KUR SİGORTASINDAN SAĞLANAN SİGORTA YARDIMLARI 303
1. 2926 Sayılı Kanun Kapsamında Yaşlılık Aylığı.......................... 305
2. 2926 sayılı Kanuna Göre Yaşlılık Aylığında Kademeli Geçiş..... 306
3. 2926 sayılı Kanuna Göre Kısmi Emeklilik................................. 310
III. 5510 SAYILI KANUNA GÖRE TARIM VEYA ORMAN İŞLERİNDE HİZMET AKDİYLE SÜREKSİZ OLARAK ÇALIŞANLARIN SİGORTALILIĞI (30 Nisan 2008 tarihi sonrası)........ 313
BEŞİNCİ BÖLÜM
4/C KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN EMEKLİLİĞİ (MEMURLARIN EMEKLİLİĞİ)
I. GENEL OLARAK............................................................................... 319
II. EMEKLİ AYLIĞI............................................................................... 320
A. İSTEK ÜZERİNE EMEKLİLİK.......................................................... 320
B. EMEKLİLİKTE KADEME DURUMU (8 EYLÜL 1999 TARİHİNDEN ÖNCE SİGORTALI OLANLAR) 324
1. Kadın Memurların Kademe Durumu......................................... 326
2. Erkek Memurların Kademe Durumu.......................................... 327
C. T.C. EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNA GÖRE HİZMET SÜRELERİ........ 330
1. Fiili Hizmet Süresi (Müddeti).................................................... 330
2. Fiili Hizmet Müddeti Zammı..................................................... 330
3. İtibari Hizmet Süresi................................................................ 333
4. Örnek Danıştay Kararları.......................................................... 333
D. MEMURLARDA YAŞ HADDİ VE EMEKLİLİK.................................. 334
E. DEVLET MEMURLARININ RE’SEN EMEKLİLİĞİ.............................. 335
F. EMEKLİ AYLIĞININ BAŞLANGICI.................................................... 336
G. EMEKLİ AYLIĞININ KESİLMESİ..................................................... 337
III. MALULLÜK AYLIĞI......................................................................... 340
A. ADİ MALULLÜK............................................................................. 341
1. Tanım...................................................................................... 341
2. Malullüğün Tespiti................................................................... 342
3. Adi Malullük Aylığının Hesabı.................................................. 342
B. VAZİFE MALULLÜĞÜ.................................................................... 343
1. Vazife Malullüğü Sayılan Haller................................................ 343
2. Vazife Malullüğü Sayılmayan Haller......................................... 343
3. Vazife Malullüğünün Bildirim Süresi........................................ 343
4. Vazife Malullük Aylığının Başlangıcı........................................ 344
5. Vazife Malullüğünün Belirtilmesi............................................. 344
6. Vazife Malullüğünün Derecesi.................................................. 345
7. Vazife Malullüğü Aylığın Hesabı............................................... 345
8. 5510 Sayılı Kanuna Göre Vazife Malullüğü............................... 346
9. Vazife Malullerinin Çalışmaya Başlamaları............................... 348
10. Vazife Malullerinin Kontrol Muayenesi................................... 349
11. Vazife Malullük Aylığı Alırken Adi Malul Oldukları Anlaşılanlar 350
12. Örnek Danıştay Kararları......................................................... 351
C. HARP MALULLÜĞÜ....................................................................... 351
1. Harp Malulü Sayılanlar............................................................. 351
2. Harp Malullerine Yapılan Yardımlar.......................................... 353
IV. DUL VE YETİM AYLIKLARI............................................................. 354
A. HAK SAHİPLERİ............................................................................ 354
1. Dul Eş...................................................................................... 354
2. Çocuklar.................................................................................. 354
a. Erkek Çocuklar...................................................................... 355
b. Kız Çocuklar......................................................................... 356
c. Ana ve Baba.......................................................................... 356
B. DUL VE YETİM AYLIĞINA BAŞVURU............................................. 357
C. DUL VE YETİM AYLIĞI BAĞLANACAK HALLER............................. 357
D. DUL VE YETİM AYLIĞI BAĞLANAMAYACAK HALLER.................... 359
E. MUHTAÇLIK DURUMU................................................................... 359
F. DUL VE YETİM AYLIKLARININ DAĞITIMI........................................ 360
G. DUL VE YETİM AYLIĞININ KESİLMESİ.......................................... 361
V. ORTAK HÜKÜMLER......................................................................... 362
A. TOPTAN ÖDEME VE HİZMET İHYASI............................................ 362
1. Toptan Ödeme......................................................................... 362
2. Hizmetlerin İhyası.................................................................... 363
B. EMEKLİ KESENEKLERİNİN GERİ VERİLMESİ................................ 364
C. İKRAMİYE ÖDEMESİ VE ÖLÜM YARDIMI...................................... 365
1. Emeklilik İkramiyesi................................................................. 365
2. İstifa Eden Memurlara Emekli İkramiyesi Ödenmesi................. 367
3. İstifa Ettiği Halde Emekli İkramiyesi Alabilecek Memurlar........ 373
4. Evlenme İkramiyesi.................................................................. 374
5. Ölüm Yardımı.......................................................................... 375
6. Avans Ödeme Şartları.............................................................. 375
D. YAŞIN TESPİTİ............................................................................. 375
E. ZAMANAŞIMI................................................................................ 376
F. AYLIKLARIN BİRLEŞMESİ............................................................. 378
ALTINCI BÖLÜM
YAŞLILIK AYLIĞININ HESAPLANMASI
I. 4/A KAPSAMINDAN YAŞLILIK AYLIĞI HESAPLANMASI................... 382
A. GENEL AÇIKLAMALAR................................................................. 382
B. HESAPLAMA YÖNTEMİ................................................................ 384
C. AYLIĞIN HESAPLANMASI............................................................. 389
1. A1-Gösterge Sistemine Göre Aylık Hesaplanması..................... 389
a. Gösterge Rakamının Tespit Edilmesi.................................... 390
b. A1 Sisteminde Aylık Bağlama Oranının Tespit Edilmesi (ABO1) 391
(1). Üst Gösterge Tablosundan Aylık Bağlanacaklar............... 391
(2). Gösterge Tablosundan Aylık Bağlanacaklar..................... 391
2. A2 Aylığının Hesaplanması...................................................... 392
a. Aylık Bağlama Oranının Tespiti (ABO2 Tespiti)..................... 392
b. Ortalama Yıllık Kazancın Belirlenmesi (OYK)........................ 393
c. Aylıkların Kısmileştirilmesi................................................... 395
... (1). A1 Aylığının Kısmileştirilmesi......................................... 395
... (2). A2 Aylığının Kısmileştirilmesi......................................... 395
... (3). A1 ve A2 Kısmi Aylıkların Birleştirilmesi......................... 395
3. B Aylığının Hesaplanması (5510 Sayılı Kanunla Getirilen Sistem) 397
a. Ortalama Aylık Kazancın Tespit Edilmesi.............................. 398
b. Aylık Bağlama Oranının (ABO3) Tespit Edilmesi................... 400
c. B Aylığının Hesap Edilmesi................................................... 401
D. YAŞLILIK AYLIĞININ HESAPLANMASI VE KISMİ AYLIKLARIN BİRLEŞTİRİLMESİ 401
1. Kısmi A Aylığının Hesaplanması.............................................. 401
a. Kısmi A1 Aylığının Hesaplanması......................................... 401
b. Kısmi A2 Aylığının Hesaplanması......................................... 402
2. B Aylığının Hesaplanması........................................................ 402
3. Kısmi Aylıkların Birleştirilmesi: (C Aylığının Bulunması).......... 402
4. Örneklerle Aylık Hesaplama..................................................... 403
a. Örnek-1: Yaşlılık Aylığı.......................................................... 403
b. Örnek-2: Yaşlılık Aylığı......................................................... 410
c. Örnek-3: Yaşlılık Aylığı.......................................................... 412
d. Örnek-4: Yaşlılık Aylığı......................................................... 416
e. Örnek-5: Yaşlılık Aylığı.......................................................... 420
f. Örnek-6: Yaşlılık Aylığı.......................................................... 424
g. Örnek-7: Yaşlılık Aylığı......................................................... 428
h. Örnek-8: Yaşlılık Aylığı......................................................... 432
ı. Örnek-9: Ölüm Aylığı............................................................. 436
j. Örnek-10: Ölüm Aylığı............................................................ 440
k. Örnek-11: Vergi İndirim Belgesiyle Yaşlılık Aylığı................. 444
l. Örnek-12: İlk Defa Sigortalı Olduğu Tarihte Malul-Yaşlılık Aylığı 446
m. Örnek-13: Malullük Aylığı..................................................... 450
n. Örnek-14: Yaşlılık Aylığı........................................................ 452
o. Örnek-15: Yaşlılık Aylığı........................................................ 457
p. Örnek-16: Yaşlılık Aylığı........................................................ 461
r. Örnek-17: Yaşlılık Aylığı........................................................ 465
s. Örnek-18: Basın Çalışması Olan Gazetecinin Yaşlılık Aylığı.. 468
t. Örnek-19: Yaşlılık Aylığı......................................................... 472
E. YAŞLILIK AYLIĞI BAŞVURUSU NE ZAMAN YAPILMALI ................. 482
u. Örnek-20:Yaşlılık Aylığı......................................................... 482
II. 4/B KAPSAMINDAN YAŞLILIK AYLIĞI HESAPLANMASI.................. 487
A. GENEL AÇIKLAMALAR................................................................. 487
B. AYLIĞIN HESAPLANMASI............................................................. 489
1. A1 Sistemine Göre Aylık Hesaplanması.................................... 489
a. Yaşlılık Aylığının Hesaplanması............................................ 489
b. Yaşlılık Aylığının Başlangıcı................................................. 489
c. Emekli Aylığına Esas Alınan Gelir......................................... 489
d. Aylık Bağlama Oranı............................................................. 489
2. A2 Sistemine Göre Aylık Hesaplanması.................................... 490
a. Yaşlılık Aylığının Hesaplanması............................................ 490
b. Aylık Bağlama Oranı............................................................. 490
c. Aylıkların Arttırılması............................................................ 490
3. A1 ve A2’li Karma Sistem......................................................... 491
4. B Aylığının Hesaplanması........................................................ 492
a. Ortalama Aylık Kazancın Tespiti............................................ 492
b. Aylık Bağlama Oranı (ABO)................................................... 492
c. Aylık Hesabı.......................................................................... 492
C. 4/B KAPSAMINDAKİ (BAĞ-KUR) SİGORTALILAR İÇİN AYLIK HESAPLAMASI 493
1. 1 Ekim 2008 tarihi öncesine ait A Aylığının Hesabı................... 493
a. 2000 Yılı Öncesine Ait Kısmi A1 Aylığının Hesaplanması...... 493
b. 1 Ocak 2000 ila 30 Eylül 2008 Tarihleri Arasındaki Kısmi A2 Aylığının Hesaplanması 494
2. 30 Eylül 2008 Sonrasına Ait Kısmi B Aylığının Hesaplanması... 495
3. Kısmi Aylıkların Birleştirilmesi................................................. 495
4. Örneklerle Aylık Hesaplaması................................................... 498
a. Örnek-1: Yaşlılık Aylığı.......................................................... 498
b. Örnek-2: Yaşlılık Aylığı......................................................... 499
c. Örnek-3: Yaşlılık Aylığı.......................................................... 501
III. 4/C KAPSAMINDAN YAŞLILIK AYLIĞI VE EMEKLİ İKRAMİYESİ HESAPLANMASI 504
A. EMEKLİ AYLIĞI BAĞLANMASI VE HESAPLANMASI....................... 504
B. AYLIĞIN HESAPLANMASI............................................................. 504
C. İKRAMİYENİN HESAPLANMASI..................................................... 504
D. MEMURLARDA AYLIK BAĞLAMA ORANI...................................... 505
E. ÖZEL HİZMET TAZMİNATI ORANLARI............................................ 506
F. EMEKLİ AYLIĞI HESAPLAMASINDA KULLANILAN FORMÜL........... 506
G. ÖRNEK MAAŞ HESAPLAMALARI.................................................. 507
1. Örnek-1: Erkek Memurun 30 Yıl İle Emekliliğinde Alacağı Aylık ve İkramiye 507
2. Örnek-2: Kadın Memurun 20 Yıl İle Emekliliğinde Alacağı Aylık ve İkramiye 508
3. Örnek-3: Erkek Avukatın 30 Yıl İle Emekliliğinde Alacağı Aylık ve İkramiye 508
4. Örnek: 4: Kadın Avukatın 20 Yıl İle Emekliliğinde Alacağı Aylık ve İkramiye 509
5. Yüksek Kademede Görev Yapmış Olan Memurlar İçin Örnekler 509
.. a. Müsteşarın Aylığı ve Emekli İkramiyesi................................. 509
.. b. Genel Müdürün Aylığı ve Emekli İkramiyesi.......................... 510
.. c. Müfettişin Aylığı ve Emekli İkramiyesi................................... 510
.. d. Kaymakamın/Doçentin Aylığı ve Emekli İkramiyesi............... 511
IV. İNTİBAK ZAMMI............................................................................. 511
A. İNTİBAK ZAMMI UYGULAMASINA İLİŞKİN ÖRNEKLER................... 514
V. EMEKLİ OLMA HAKKINI ELDE ETMESİNE RAĞMEN EMEKLİ OLMAYIP ÇALIŞMAYI SÜRDÜRENLERİN EMEKLİ AYLIKLARI YÜKSELİR Mİ, DÜŞER Mİ?............................... 519
A. KONUYLA İLGİLİ ÖRNEK AYLIK HESAPLAMA VE DEĞERLENDİRME 523
YEDİNCİ BÖLÜM
HİZMETLERİN BİRLEŞTİRİLMESİ
I. GENEL HÜKÜMLER.......................................................................... 531
II. BİRLEŞTİRİLEBİLECEK HİZMET SÜRELERİ.................................... 532
III. BİRLEŞTİRİLEMEYEN HİZMET SÜRELERİ..................................... 535
IV. HİZMET BİRLEŞTİRMESİNİN SONUÇLARI...................................... 536
A. AYLIĞI BAĞLAYACAK KURUM...................................................... 536
B. AYLIK BAĞLAMADA İSTİSNALAR.................................................. 537
C. 4/A KAPSAMINDAKİ ÇALIŞMALARI AYLIK BAĞLAMASINA YETENLERİN HİZMET BİRLEŞTİRMEYE ZORLANMASI SONUCU YAŞANAN SORUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ 538
D. İSTEĞE BAĞLI SİGORTAYA ÖDENEN PRİMLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 540
E. VERGİ BORÇLANMA SÜRELERİNİN EMEKLİLİK YAŞ HESABINDA DEĞERLENDİRİLMEMESİ SORUNU 550
SEKİZİNCİ BÖLÜM
HİZMET BORÇLANMALARI
I. BORÇLANMA YAPILABİLEN SÜRELER............................................ 553
A. KANUNLARI GEREĞİ VERİLEN ÜCRETSİZ DOĞUM YA DA ANALIK İZNİ SÜRELERİ 555
1. 4/a Kapsamındaki Sigortalı Kadınların Analık Borçlanması...... 555
2. Kimler Doğum Borçlanması Yapabilir...................................... 555
B. ER VEYA ERBAŞ OLARAK SİLÂH ALTINDA GEÇEN SÜRELERİN BORÇLANMASI 556
C. 4/c KAPSAMINDA SİGORTALI OLANLARIN PERSONEL MEVZUATINA GÖRE AYLIKSIZ İZİN SÜRELERİNİ BORÇLANMASI............................................................................. 558
D. SİGORTALI OLMAKSIZIN DOKTORA ÖĞRENİMİ VEYA TIPTA UZMANLIK İÇİN YURT İÇİNDE VEYA YURT DIŞINDA GEÇİRİLEN NORMAL DOKTORA VEYA UZMANLIK ÖĞRENİM SÜRELERİNİN BORÇLANILMASI 558
E. SİGORTALI OLMAKSIZIN AVUKATLIK STAJI YAPANLARIN STAJ SÜRELERİMİ BORÇLANMASI 558
F. SİGORTALI İKEN HERHANGİ BİR SUÇTAN TUTUKLANAN VEYA GÖZALTINA ALINANLARDAN BU SUÇTAN DOLAYI BERAAT EDENLERİN TUTUKLULUKTA VEYA GÖZALTINDA GEÇEN SÜRELERİN BORÇLANILMASI..................................................................................................... 558
G. GREV VE LOKAVTTA GEÇEN SÜRELERİN BORÇLANILMASI......... 559
H. HEKİMLERİN FAHRİ ASİSTANLIKTA GEÇEN SÜRELERİNİN BORÇLANILMASI 559
İ. SEÇİM KANUNLARI GEREĞİNCE GÖREVLERİNDEN İSTİFA EDENLERİN, İSTİFA ETİKLERİ TARİH İLE SEÇİMİN YAPILDIĞI TARİHİ TAKİP EDEN AY BAŞINA KADAR AÇIKTA GEÇİRDİKLERİ SÜRELERİN BORÇLANILMASI..................................................................................................... 559
J. 4857 SAYILI KANUNA GÖRE KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ İLE ÇALIŞAN SİGORTALILARIN, KISMİ SÜRELİ ÇALIŞTIKLARI AYLARA AİT EKSİK SÜRELERİNİN BORÇLANILMASI 560
K. 5 YILI AŞAN BORÇ NEDENİYLE DURDURULAN 4/I-B SİGORTALILIK SÜRELERİNİN CANLANDIRILMASI 560
L. UZMAN VE USTA ÖĞRETİCİ OLARAK ÇALIŞANLARIN BORÇLANMASI 562
II. BORÇLANMALARDA SİGORTALILIĞIN BAŞLANGICI....................... 563
III. BORÇLANMA İŞLEMİ..................................................................... 563
A. BORÇLANMA BAŞVURUSU.......................................................... 563
B. BORCUN HESAPLANMASI............................................................ 563
C. BORCUN TEBLİĞ EDİLMESİ VE ÖDENMESİ.................................. 565
IV. GÖÇMEN VATANDAŞLARIN ASKERLİK BORÇLANMASI................. 566
V. YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASI.................................................. 568
A. BORÇLANMA ZAMANI.................................................................. 568
B. BORÇLANMA İŞLEMLERİ.............................................................. 569
1. Borçlanma Yapabilecekler........................................................ 569
2. Borçlanma Yapamayacaklar..................................................... 570
3. Borçlanma Yapılacak Kuruluş.................................................. 571
4. Hak Sahiplerinin Borçlanması.................................................. 571
5. Başvuruda İstenen Belgeler...................................................... 572
6. Borcun Hesaplanması ve Ödenmesi......................................... 572
7. Aylık Bağlama Koşulları........................................................... 573
8. Borçlanmadan Vazgeçme......................................................... 574
9. Borçlanılan Sürelerin Sigortalılık Statüsü................................ 574
DOKUZUNCU BÖLÜM
İŞSİZLİK SİGORTASI UYGULAMASI
I. GENEL OLARAK............................................................................... 579
II. TANIM VE KAPSAM......................................................................... 580
A. İŞSİZLİK SİGORTASI KAPSAMINDA OLANLAR.............................. 580
B. İŞSİZLİK SİGORTASI KAPSAMINDA OLMAYANLAR....................... 581
C. İŞSİZLİK SİGORTASI PRİM ORANI VE MATRAH............................. 582
D. İŞSİZLİK ÖDENEĞİNE HAK KAZANMA KOŞULLARI....................... 583
1. Sigortalının İşsiz Kalması........................................................ 583
2. Sigortalının Belirli Süre Prim Ödemiş Olması.......................... 585
3. Sigortalının Türkiye İş Kurumuna Başvurması......................... 586
E. İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİN MİKTARI.................................................... 587
F. İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİN SÜRESİ..................................................... 587
G. İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİN ÖDENMESİ............................................... 589
H. İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİN KESİLMESİ................................................ 590
İ. İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ...................................................... 591
J. İŞSİZLİK SİGORTASI FONU............................................................ 593
K. 5510 SAYILI KANUN GEREĞİ ÖDENECEK SİGORTA PRİMLERİ...... 594
III. KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ............................................................... 594
IV. İŞSİZLERE, İŞ BULMA, MESLEK GELİŞTİRME, EDİNDİRME VE YETİŞTİRME EĞİTİMİ VERİLMESİ....................................................................................................... 596
ONUNCU BÖLÜM
TÜRK SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNDE PRİMSİZ REJİM
I. GENEL OLARAK............................................................................... 599
II. 2022 SAYILI KANUN KAPSAMINDA MUHTAÇ YAŞLI, MALUL VE SAKATLARA SAĞLANAN YARDIMLAR......................................................................................................... 602
A. 2022 SAYILI KANUN KAPSAMINDA OLANLAR............................... 603
B. 2022 SAYILI KANUN KAPSAMINDAN YARARLANAMAYACAK OLANLAR 605
C. AYLIK BAĞLAMA ŞARTLARI......................................................... 605
1. 65 Yaşını Doldurmuş Bulunma................................................. 606
2. Kimsesiz Olma......................................................................... 606
3. Çalışma Gücünden Yoksun Olma............................................. 606
4. Muhtaç Olma............................................................................ 607
5. Türk Vatandaşı Olma................................................................ 608
6. Başvuru Şartı........................................................................... 608
D. AYLIK BAĞLANMASI.................................................................... 608
1. 2022 Sayılı Kanuna Göre Bağlanan Aylığın Başlangıcı............. 610
2. Aylığın Hesaplanması.............................................................. 611
III. VATAN HİZMETİNDE BULUNMUŞ İSTİKLAL MADALYASI SAHİPLERİNE YAPILAN YARDIMLAR 612
A. 1005 SAYILI KANUNA GÖRE YAPILAN YARDIMLAR...................... 612
1. Kanun Kapsamında Olanlar...................................................... 613
2. Sağlanan Yardımlar................................................................. 613
a. Aylık Bağlanması.................................................................. 613
b. Sağlanan Diğer Yardımlar..................................................... 614
B. 3292 SAYILI KANUNA GÖRE YAPILAN YARDIMLAR...................... 615
C. GÖREVLERİ NEDENİYLE YARALANAN VEYA ÖLEN KAMU GÖREVLİLERİNE YARDIM YAPILMASI 617
1. 2330 Sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun 617
a. Kanun Kapsamındakiler........................................................ 617
b. Sağlanan Yardımlar.............................................................. 618
2. 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu....................................... 620
a. Aylık Bağlanması.................................................................. 620
b. Diğer Yardımlar.................................................................... 621
3. 2629 Sayılı Kanun.................................................................... 621
4. 3160 Sayılı Kanun.................................................................... 622
5. 5233 Sayılı Kanun.................................................................... 623
D. ÜSTÜN BAŞARI KAZANMIŞ AMATÖR SPORCULARI DESTEKLEMEYE YÖNELİK YARDIMLAR 624
IV. MUHTAÇLARA SUNULAN SOSYAL HİZMETLER............................. 626
A. MUHTAÇ ÖZÜRLÜLERE SUNULAN HİZMETLER............................. 626
B. MUHTAÇ YAŞLILARA SUNULAN HİZMETLER................................. 628
C. KORUNMAYA MUHTAÇ KADINLARA SUNULAN SOSYAL HİZMETLER 629
D. KORUNMAYA MUHTAÇ AİLELERE SUNULAN SOSYAL HİZMETLER 630
E. MUHTAÇ DUL KADINLARA AYLIK BAĞLANMASI........................... 632
YARARLANILAN KAYNAKLAR.............................................................. 773