HİSSE BAŞINA KAZANCIN HESAPLANMASI
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR
TABLOLAR
GİRİŞ
BİRİNCİ KISIM
ULUSLARARASI MUHASEBE STANDARTLARI
I- ULUSLARARASI MUHASEBE STANDARTLARI
A- ULUSLARARASI MUHASEBE STANDARTLARI OLUŞTURMA NEDENLERİ
1- Uluslararası Yatırımlardaki Hızlı Gelişme
2- Çokuluslu Şirketlerin Büyümesi
3- Uluslararası Kredi Akımındaki Artış
4- Büyüyen Ekonomilerde Ulusal Standartları Oluşturma Çabaları
B- ULUSLARARASI MUHASEBE STANDARTLARININ YARARLARI
İKİNCİ KISIM
DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE MUHASEBE STANDARTLARI İLE İLGİLİ
YAPILAN ÇALIŞMALAR
I- DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE MUHASEBE STANDARTLARI İLE İLGİLİ YAPILAN ÇALIŞMALAR
A- DÜNYA’DA MUHASEBE STANDARTLARI KONUSUNDA ÇALIŞMA YAPAN KURULUŞLAR
1- IASC ve IASB
2- Sermaye Piyasası Kurulları Uluslararası Örgütü (IOSCO)
3- ABD’de Standartlaşma Konusunda Çalışma Yapan Kuruluşlar
a- Amerikan Yeminli Muhasebe Uzmanları Enstitüsü (The American Institue of Certifical Public Accountant, AICPA)
b- ABD Sermayesi Piyasası Komisyonu (US Securities and Exchange Commission (SEC))
c- Finansal Muhasebe Standartları Kurulu (Financial Accounting Standard Board-FASB)
B- ÜLKEMİZDE MUHASEBE STANDARTLARI KONUSUNDA ÇALIŞMA YAPAN KURULUŞLAR
1- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK)
2- Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)
3- Türkiye Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu (TMUDESK)
4- Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK)
ÜÇÜNCÜ KISIM
HİSSE BAŞINA KAZANÇ
I- BİR PERFORMANS GÖSTERGESİ OLARAK HİSSE BAŞINA KAZANÇ
A- KAVRAMSAL OLARAK HİSSE BAŞINA KAZANÇ
B- HİSSE BAŞINA KAZANÇ ORANININ KULLANIM ALANI VE AMACI
C- HİSSE BAŞINA KAZANÇ ORANINA YÖNELTİLEN ELEŞTİRİLER VE ORANIN KISITLARI
D- HİSSE BAŞINA KAZANÇ ORANININ PAY VE PAYDASINDA DÜZELTME YAPILMASININ GEREKLİLİĞİ
II- HİSSE BAŞINA KAZANÇLA İLGİLİ MUHASEBE STANDARTLARI
A- FAS 128 EARNINGS PER SHARE (US-GAAP)
B- İNGİLTERE’DE UYGULANAN STANDART (FRS 14)
C- ULUSLARARASI MUHASEBE STANDARDI (IAS 33)
DÖRDÜNCÜ KISIM
TMS 33 “HİSSE BAŞINA KAZANÇ”
I- TMS 33 “HİSSE BAŞINA KAZANÇ”
A- TMS 33’ÜN AMACI VE KAPSAMI
B- HİSSE BAŞINA KAZANÇLA İLGİLİ ÖNEMLİ KAVRAMLAR
1- Adi Hisse Senedi
2- Potansiyel Hisse Senedi
3- Sulandırma (Hisse senetlerinde artış olduğu takdirde hisse başına kazancın/kârın azalışı veya hisse başına zararın artışı)
4- Ters Sulandırma (Hisse senetlerinde artış olsa bile hisse başına kazancın/kârın artışı veya hisse başına zararın azalışı)
5- Koşullu Yeni Hisse Senedi Çıkarma Sözleşmesi
6- Koşula Bağlı Çıkarılabilir Hisse Senetleri
7- Opsiyonlar, Hisse Alım Hakkı Veren Finansal Araçlar Ve Eşdeğerleri
8- Satım Opsiyonu
9- Hisse Başına Sulandırılmamış Kazanç
10- Hisse Başına Sulandırılmış Kazanç
C- TMS 33’E GÖRE HİSSE BAŞINA KAZANCIN HESAPLANMASI
1- Adi (Temel) Hisse Başına Kazancın (Basic EPS) Hesaplanması
a- Adi Hisse Başına Kazancın Hesaplanmasında Dönem Karını Belirleme Esasları
b- Adi Hisse Başına Kazancın Hesaplanmasında Hisse Senedi Sayısını Belirleme Esasları
c- Adi (Temel) Hisse Başına Kazancın Hesaplanmasına İlişkin Örnekler
ca- İşletme Kaynaklarında Artış Meydana Getirerek Hisse Senedi Sayısının Değişmesi
i- Bedelli Hisse Senedi İhracı ve İhraç Edilen Hisse Senetlerinin Geri Alınması
ii- Bedelli Hisse Senedi İhracında Kısmi Ödeme Yapılmas
cb- Potansiyel Hisse Senetleri Hariç Kaynaklarda Artış Olmadan Hisse Senedi Sayısını Değiştiren Durumlar
i- Bedelsiz Hisse Senedi İhracı Durumunda Adi Hisse Senedi Sayısı
ii- Rüçhan Haklı Hisse Senedi İhracı Durumunda Adi Hisse Senedi Sayısı
2- Sulandırılmış Hisse Başına Kazancın Hesaplanması
a- Sulandırılmış Hisse Başına Kazancın Hesaplanmasında Kazancı Belirleme Esasları
b- Sulandırılmış Hisse Başına Kazancın Hesaplanmasında Hisse Senedi Sayısının Belirlenmesi
c- Potansiyel Hisse Senetleri
ca- Hisse Senedine Dönüştürülebilir Tahviller (HDT)
i- Hisse Senedine Dönüştürülebilir Tahviller Hakkında Genel Bilgiler
ii- Hisse Başına Kazancın Hesaplanmasında HDT’lerin Etkis
cb- Hisse Senedi Opsiyonları ve Hisse Senedi Alma Hakkı Veren Finansal Araçlar
i- Hisse Senedi Opsiyonları Hakkında Genel Bilgiler
ii- Hisse Senedi Opsiyonlarının Hisse Başına Kazanca Etkisi
iii- Koşula Bağlı Çıkarılabilir Hisse Senetleri
3- Konsolide Hisse Başına Kazancın Hesaplanması
4- Potansiyel Hisse Senetlerinin Hesaplamaya Katılma Sırası
D- YENİDEN HESAPLAMA
E- RAPORLAMA VE AÇIKLANMASI GEREKEN HUSUSLAR
EKLER
EK 1: TMS 33
EK 2: SPK 25 NOLU TEBLİĞ’İN 16. KISMI
EK 3: IFRS 33’E GÖRE DÜZENLENMİŞ KONSOLİDE GELİR TABLOSU VE DİPNOT ÖRNEĞİ
EK 4: SPK MEVCUT DÜZENLEMELERİNDE YER ALAN GELİR TABLOSU VE DİPNOT FORMATI
KAYNAKLAR